-
1 mówić
1. (-wię, -wisz); vt( coś) to say; (prawdę, kłamstwa) to tell2. vi( przemawiać) to speak; (rozmawiać, opowiadać) to talkon mówi, że... — he says that...
mówił mi, że... — he told me that...
mówić po angielsku/polsku — to speak English/Polish
nie mówiąc (już) o mówić — +loc to say nothing of, let alone
mówić do siebie — to talk to o.s.
* * *ipf.1. (= wypowiadać słowa) say ( coś komuś sth to sb) (że... that...); (= opowiadać, informować) tell ( coś komuś sb sth l. sth to sb) (komuś o kimś/czymś sb about sb/sth l. of sb/sth) (komuś, że... sb that...); (= odzywać się, rozmawiać, przemawiać) speak, talk ( z kimś with l. to sb, o kimś/czymś about l. of sb/sth) ( do kogoś to sb); (= wspominać) refer (o kimś/czymś to sb/sth); mention (komuś o kimś/czymś sb/sth to sb); mów dalej! keep talking!; mów za siebie! speak for yourself!; mówcie (trochę) ciszej! keep it down!; to put it mildly; mówi się, że... they say that...; the story goes that...; it is reported l. rumored that...; mówić dobrze/źle o kimś/czymś speak well/ill of sb/sth; mówić komuś dzień dobry say hello to sb; mówić do siebie talk to o.s.; mówić otwarcie speak one's mind; mówić po próżnicy waste one's breath; mówić w czyimś imieniu speak for sb; mówić z przekonaniem speak with authority; mówisz to poważnie? are you serious?; a nie mówiłem? did't I tell you?; co mówiłeś? what did you say?; dobrze mówi! hear, hear!; do mnie mówisz? are you talking to me?; fakty mówią same za siebie przen. the facts speak for themselves; i kto to mówi? look who's talking!; lepiej nie mówić the less said, the better; nie ma o czym mówić ( w odpowiedzi na podziękowanie) don't mention it; forget it; nie mów nic don't say anything; nie mów z pełnymi ustami don't talk with your mouth full; nie musisz mówić nic więcej (= wszystko rozumiem) enough said.3. (= wyrażać się w dany sposób) talk, speak; mówić bzdury l. nonsensy l. od rzeczy talk nonsense; mówić do rzeczy talk sense; mówić na temat speak to the point; nareszcie mówisz do rzeczy now you're talking sense.4. (= nakazywać) tell (komuś, żeby coś zrobił sb to do sth); mówiłem mu, żeby przyszedł I told him to come; nienawidzę, jak mi się mówi, co mam robić I hate people telling me what to do; rób, co ci mówię! do what I tell you!5. (= posługiwać się językiem) speak; mówić dobrze/biegle po japońsku speak good/fluent Japanese; mówić po angielsku kiepsko/z obcym akcentem speak English badly/with a foreign accent; nie mówię l. nie umiem mówić po węgiersku I can't speak Hungarian; osoba mówiąca po angielsku/polsku English/Polish speaker; mówić tym samym językiem (= dobrze się rozumieć) speak the same language.6. (= sugerować, wywoływać wspomnienie) mean, ring a bell; czy to ci coś mówi? does this mean anything to you?; does it ring a bell?; jego nazwisko nic mi nie mówi his name doesn't ring a bell.7. (przedstawiając się przez radio l. telefon) cześć, mówi Marta hi, it's Martha (speaking); tu mówi Londyn radio this is London calling.8. (= zwracać się do kogoś) mów mi Ed call me Ed; możesz mi mówić po imieniu you can call me by my first name.9. ( w komentarzach na temat wypowiedzi) mówiąc delikatnie to say the least; mówiąc poważnie joking aside; mówiąc szczerze frankly (speaking); to be frank; mówiąc w przenośni metaphorically speaking; inaczej mówiąc to put it differently; jak (już) mówiłem like I said; kiedy już o tym mówimy while we are at it; krótko mówiąc to make l. cut a long story short; in brief; między nami mówiąc between ourselves; between you and me (and the gatepost); nawiasem mówiąc by the way; by the bye; incidentally; nie mówiąc (już) o kimś/czymś not to mention sb/sth; to say nothing of sb/sth; let alone sb/sth; prawdę mówiąc to tell the truth; as a matter of fact; przykro mi to mówić I hate to say it; skoro już o tym mówimy while we're at it; ściśle mówiąc strictly speaking.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > mówić
-
2 mów|ić
impf Ⅰ vt 1. (przekazywać) to tell (coś komuś sb sth a. sth to sb); to say (coś komuś sth to sb)- mówię ci prawdę I’m telling you the truth- mówiłem mu, jak było I told him what it was like- zawsze mówi mi dzień dobry s/he always says hello to me- mówiłem ci, że wrócę później I told you (that) I’d come back later- matka mówi mu, żeby był grzeczny his mother keeps telling him to be a good boy- mówiono (nam) a. było mówione, żeby nie palić we were told not to smoke- mówili (sobie) wiersze they were reciting poems (to each other)- mówić z pamięci (wyuczony tekst) to speak from memory- mówić z głowy (improwizować) to speak a. talk without notes, to give an extempore talk, to improvise- mówić od rzeczy a. bzdury to talk nonsense a. rubbish- mówić do rzeczy to talk sense- mówić coś pod nosem a. wąsem to say sth under a. below one’s breath- halo, kto mówi? (przez telefon) hallo, who’s there?- dzień dobry, mówi Jacek hello, Jacek speaking2. (plotkować) to talk vi, to say- mówić coś na kogoś a. o kimś to say sth about sb- cała wieś o nich mówi the whole village is talking about them a. they are the talk of the village- mówią na niego, że (jest) głupi they say he’s stupid- mówią, że miał dwie żony he is said to have had two wives- tylko wróciła, a wszyscy zaczęli mówić no sooner had she come back than tongues began to wag3. (informować) [przepisy, konstytucja] to say; [znak, wygląd] to mean; (podpowiadać) [serce, rozum, intuicja] to tell- prawo Archimedesa mówi, że… Archimedes’ principle says that…- jego mina/wzrok mówił, że… his expression/eyes showed that…- o czym mówi ta książka/ulotka? what’s the book/leaflet about?- ta nazwa nic mi nie mówi the name tells me nothing a. doesn’t ring a bell with me- mówi ci to coś? does it mean anything to you?- przeczucie a. coś mi mówi, że nam się uda something tells me a. I have the feeling that we’ll succeed- jej uśmiech/spojrzenie mówi nam wszystko her smile/look tells us everything- fakty mówią (nam) co innego the facts tell (us) a different story ⇒ powiedziećⅡ vi 1. (posługiwać się mową) to talk, to speak- kiedy dziecko zaczyna mówić? when do children start to talk a. speak?- mówić gwarą to speak (in a) dialect- mówić przez nos to speak through one’s nose2. (rozmawiać) to talk- mówić (z kimś) o kimś/czymś to talk (to a. with US sb) about sb/sth- czy mogę mówić z Janem? (przez telefon) can a. may I speak to a. with US Jan please?- mówić do kogoś to talk to sb- jak śmiesz tak do mnie mówić! how dare you talk a. speak to me like that!- mówić o kimś dobrze/źle to speak well/ill of sb3. (zwracać się, nazywać) to call vt- mówią na niego Lolo/„grubas” he is called a. they call him Lolo/‘fatso’- mówił do niej po imieniu he called her by her first name- mówienie sobie po imieniu jest tu powszechne it’s common to be on first-name terms with people here ⇒ powiedzieć4. pot. (podczas śledztwa, przesłuchania) to talk- na torturach zaczął mówić as soon as they began torturing him he started to talk■ a nie mówiłem? I told you so!- co ja mówię? pot. no, I’m sorry- wczoraj, co ja mówię, przedwczoraj yesterday, no, I’m sorry, the day before yesterday- jego mina mówi sama za siebie pot. his expression speaks for itself- złość/żal mówi przez kogoś a. przez czyjeś usta książk. it’s sb’s anger/resentment speaking- czy ja coś mówię? go ahead, do as you like- dobrze a. łatwo ci mówić it’s a. that’s easy for you to say, it’s all very well for you to talk- krótko mówiąc in brief a. short- mów co chcesz/mówcie co chcecie pot. say what you like- mówza siebie! speak for yourself!- mówiąc między nami a. między nami mówiąc pot. (just) between you and me a. between ourselves a. between the two of us- mówić bez ogródek a. osłonek a. bez owijania w bawełnę to not mince (one’s) words, to lay it a. put it on the line- mówić do kogoś jak do kogoś dobrego a. mówić komuś jak komu dobremu to try to make sb understand- mówić z kimś wspólnym a. tym samym językiem to speak the same language as sb- mówię ci! I (can) tell you- nie ma co mówić pot. no two ways about it- nie ma o czym mówić (odpowiedź na podziękowanie) my pleasure, don’t mention it; (odpowiedź na przeprosiny) don’t mention it; (odmowa) it’s out of the question- nie mów! you don’t say (so)! pot.- nie mówiąc a. wspominając o… książk. not to mention…, to say nothing of…The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > mów|ić
-
3 u|cho
n 1. (N pl uszy, G pl uszu a. uszów) Anat. (narząd słuchu) ear- odstające/spiczaste uszy protruding/pointed ears- pies ze zwisającymi uszami a dog with floppy ears- głuchy na jedno/lewe ucho deaf in one ear/in the left ear- prawym uchem a. na prawe ucho słabiej słyszę (the hearing in) my right ear is not so good- wytargać kogoś za uszy to box sb’s ears- szeptać a. mówić komuś coś do ucha to whisper sth into sb’s ear- boli go/ją ucho he/she has an earache- odmroziłem sobie uszy my ears are frostbitten- przyłożył ucho do dziurki od klucza he put his ear to the keyhole- naciągnął a. nałożył czapkę głęboko/lekko na uszy he pulled his cap down over/just over his ears- zarumieniła się po uszy a. po czubki uszu her whole face turned red- zatykał uszy, by nie słyszeć ich wrzasków he plugged his ears so as not to hear their screaming2. sgt (słuch) ear- czujne/wprawne/wyczulone ucho a keen/trained/sensitive ear- dźwięki miłe dla ucha sounds that are easy on the ear- mieć muzykalne ucho to have an ear for music- on ma ucho do języków he has an ear for languages- złowił a. schwytał uchem lekki szmer his ear caught a faint rustle- masz dobre ucho, jeśli to usłyszałeś you must have good ears if you heard that3. zw. pl (N pl ucha a. uszy, G pl uszu a. uszów) (przy czapce) ear flap zw. pl 4. (N pl ucha a. uszy, G pl uch a. uszu a. uszów) (przy koszu, kubku, dzbanie) handle; (z tkaniny, sznura) loop- chwycił plecak za ucho he grabbed the rucksack by the loop5. (N pl ucha, G pl uch) (w igle) eye- ucho liny Żegl. eye- ucho środkowe Anat. middle ear- ucho wewnętrzne Anat inner ear- ucho zewnętrzne Anat. outer ear- być czyimś uchem i okiem książk. to be sb’s eyes and ears- brzęczeć komuś nad uszami to drone (on and on) at sb- dać ucha czemuś to listen to sth- dostać a. zobaczyć ucho od śledzia pot. to get damn all GB pot., to not get diddly-squat a. doodly-squat US- dotrzeć a. dojść do niepowołanych uszu to be heard by the wrong people- drażnić uszy to grate on one’s/sb’s ears- dzwoni mu/jej w uszach his/her ears a. eardrums are ringing- cisza aż w uszach dzwoni the silence is deafening- dźwięczeć komuś w uszach to ring in sb’s ears- kłaść coś komuś do uszu a. w uszy to drum a. hammer sth into sb- kłaść a. tulić uszy po sobie to put a. have one’s tail between one’s legs- mieć oczy i uszy otwarte to keep a. have one’s wits about one- mieć swoje za uszami to have a thing or two on one’s conscience- mieć usta od ucha do ucha to have a wide mouth- mam uszy pełne hałasu my ears ache from all the noise- miała uszy pełne muzyki the music played in her head- mówić coś komuś na ucho (w sekrecie) to tell sb sth in secret- nie wierzę a. nie chcę wierzyć własnym uszom I can’t believe my ears- obić się komuś o uszy to ring a bell with sb pot.- po uszy zakochany head over heels in love- po uszy w długach/w pracy up to one’s ears a. neck in debt/in work pot.- przejść a. przecisnąć się przez ucho igielne to pass through the eye of a needle- jego głos świdrował w uszach he had a piercing voice- rozdzierające uszy odgłosy wybuchów ear-splitting detonations- puszczać coś mimo uszu to turn a deaf ear to sth- słuchać czegoś a. chłonąć coś chciwym uchem to listen avidly to sth- słuchać jednym uchem (a drugim wypuszczać) to listen with only half an ear- słyszeć coś na własne uszy to hear sth with one’s own ears- spać na oba uszy przest. to sleep like a log a. top- choćbyś stawał na uszach, i tak jej nie przekonasz you’ll never manage to convince her- strzyc uszami a. uchem to prick up a. cock one’s ears- nie mówmy o tym teraz, bo sąsiadka strzyże/inni strzygą uszami a. uchem we’d better not talk about it now as the neighbour’s/the others’ ears are flapping pot.- uśmiechać się od ucha do ucha to smile a. grin from ear to ear- wpadać w ucho [melodia, piosenka] to be catchy- wpadające w ucho melodie/powiedzonka catchy tunes/sayings- zamykać a. zatykać uszy na coś to close a. shut one’s ears to sth- zobaczę/zobaczy prędzej a. raczej swoje ucho, aniżeli… there’s more chance of finding Elvis on the moon than there is of… pot.- uczciwszy uszy przest. (if you’ll) pardon a. excuse the expression- klął, aż wszystkim uszy więdły his swearing made everyone’s ears burn- jadł a. wcinał, aż mu się uszy trzęsły pot. he ate ravenously- zajadali obiad/kanapki, aż im się uszy trzęsły they scoffed their dinner/sandwiches GB pot., they scarfed down their dinner/sandwiches US pot.- wlatywać a. wchodzić jednym uchem, a drugim wylatywać a. wychodzić to go in (at) one ear and out (at) the other- uszy bolą słuchać it assaults the ears, it’s painful to listen toThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > u|cho
-
4 ł|za
f tear, teardrop- łzy smutku/radości tears of sorrow/joy- Anna, z oczami pełnymi łez… Anna, her eyes full of tears, …- zalać się łzami to burst into tears- miał łzy w oczach there were tears in his eyes- uronić kilka łez to shed a few tears- być bliskim łez to be on the verge of a. close to tears- płakać rzewnymi łzami to cry bitter tears- łykać a. połykać łzy to swallow back (one’s) tears- łzy lały jej się/kapały jej po policzkach tears streamed/dripped down her cheeks- łzy nic tu nie pomogą tears won’t help- śmiał się do łez he laughed until the tears ran down his cheeks, he laughed until he cried- rozbawić kogoś do łez to give sb a good laugh- wzruszyć się do łez to be moved to tears- kończyć się łzami to end in tears- doprowadzić kogoś do łez to reduce sb to tears- mówić coś przez łzy to say sth tearfully- uśmiechnęła się przez łzy she smiled, her eyes full of tears- śmiech przez łzy laughter through tears- robić coś ze łzami w oczach to do sth with tears in one’s eyes- otarła łzy chusteczką she wiped the tears away with a tissue a. hanky pot.- dostać coś na otarcie łez to receive sth as a consolation- łza się w oku kręci, kiedy o tym myślę it brings tears to my eyes to think about a. of it■ być (czystym) jak łza to have an impeccable a. an irreproachable reputationThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ł|za
-
5 przyn|ieść
pf — przyn|osić impf vt 1. (dostarczyć) to bring [rzecz, osobę]; (pójść po coś i wrócić) to fetch [rzecz]- przynieść coś komuś to bring sb sth, to fetch sb sth- przynieść coś dla kogoś to bring sth for sb- przyneść coś ze sobą to bring along a. around sth, to bring sth along a. around- przynieść coś do domu/do szkoły/do biura to bring sth home/to school/to the office- pójdź do kuchni i przynieś mi łyżeczkę go to the kitchen and fetch me a teaspoon- (on) pensję przynosi pierwszego he brings his pay on the first- przynieś! (do psa) fetch (it)!- przynoszę panu wiadomości/pozdrowienia od Roberta I’ve got news/greetings for you from Robert- więcej szczegółów przyniosły gazety poranne more details were published in the morning press- co godzinę radio przynosiło świeże serwisy informacyjne every hour the radio brought the latest news2. (spowodować) to bring [korzyść, popularność, ulgę]; to cause [nieurodzaj]; to bring about [straty]; (dawać) to bring in, to yield [zysk, dochód, odsetki]; to give [satisfaction]- przynieść komuś szczęście/pecha to bring sb luck/bad luck- lekarstwo przyniosło jej ulgę w cierpieniu the medicine relieved a. alleviated her suffering- muzyka przyniosła mu ukojenie music was balm to his soul- zamiast zysku inwestycja przyniosła straty instead of profit, the investment brought about a. resulted in losses- przynosić milionowe dochody to yield millions- przynosić komuś wstyd/hańbę to bring shame/disgrace on sb- kto wie, co przyniesie jutro who knows what tomorrow may bring?- wrzesień przyniósł ożywienie na giełdzie September saw brisker trading on the stock exchange- każdy dzień przynosi nowe zmiany each day sees new changes3. (sprowadzić) to bring [zapach, dźwięk, chorobę]- przyniosła do domu grypę she infected everybody at home with flu- przyniosła go tu ciekawość he came here led by curiosity- co ciebie tu przyniosło? why have you come here?- a tego co tu przyniosło? obraźl.. what’s he doing here?■ diabli go przynieśli a. licho go przyniosło! why the devil a. hell has he come here? pot., what the devil a. hell has he come here for? pot.- diabli go przynieśli akurat wtedy, kiedy byłem w wannie he barged in just when I was having a bath- mówić a. gadaćpot. a. pleśćpot. co komuś ślina na język przyniesie (bez sensu) to talk through one’s hat; (bez przerwy) to talk nineteen to the dozen GB- przynieść ze sobą na świat ciekawość/odwagę to be born inquisitive/braveThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przyn|ieść
-
6 żar|t
m (G żartu) (figiel, dowcip) joke- zrobić coś dla żartu to do sth as a joke- pół żartem, pół serio half jokingly- to nie żarty it’s no joke a. laughing matter- z nim/tym nie ma żartów you don’t want to fool a. mess around with him/that pot.- znać się na żartach to know how to take a joke- mówić coś żartem a. w żartach to say sth as a joke a. in jest- żarty się skończyły pot. the fun and games are over- gruby a. pieprzny żart a crude a. coarse joke- nie na żarty pot. in earnest- obrócić coś w żart to make a joke of sth- stroić z kogoś żarty to make fun of sb, to poke fun at sb- wolne żarty pot. you must be joking! a. kidding!- żarty żartami a joke’s a jokeThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > żar|t
-
7 adres
m (G adresu) 1. (miejsce zamieszkania) address- zmieniać adres to move (house)2. (na liście) address- adres domowy sb’s home address- stały/tymczasowy adres a permanent/temporary address- podać fałszywy adres to give a false address- pomylić adres to get the wrong address- pójść pod wskazany adres to go to the address indicated- wyjechał nie zostawiając adresu he left without leaving a forwarding address3. Komput. address 4. przest. (pismo zbiorowe) petition- wystosować adres do kogoś to write a petition to sb- adres dziękczynny a letter of thanks- □ adres elektroniczny Komput. electronic address- adres e-mailowy Komput. e-mail address- adres wydawniczy Druk. publisher’s imprint- adres telegraficzny Poczta telegraphic address- adres zwrotny Poczta return address■ pod czyimś adresem [uwagi, docinki] aimed a. directed at sb- robią aluzje pod moim adresem they’re making insinuations about me- trafić pod właściwy/niewłaściwy adres pot. to get the right/wrong person- z tymi pretensjami trafiłeś pod niewłaściwy adres you’ve come to the wrong place a. you’re knocking at the wrong door with those complaints* * ** * *mi1. (= miejsce zamieszkania) address; adres stały/tymczasowy permanent/temporary address; adres do korespondencji accommodation address; iść pod wskazany adres go to the indicated address; adres pomocniczy postal form ( which goes with a parcel); adres zwrotny return address; adres elektroniczny e-mail address; adres internetowy komp. URL (= uniform resource locator); mówić coś pod czyimś adresem refer to sb; skierować uwagę pod właściwym adresem aim one's remarks at the right person; trafić pod zły adres pot. come to the wrong place.2. przest. (= list, nota, pismo zbiorowe) letter, address; wystosować adres send l. submit a note; adres dziękczynny letter of thanks.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > adres
-
8 konfidencj|a
f sgt książk. 1. (zaufanie) confidence- dopuszczać kogoś do konfidencji to confide in sb, to take sb into one’s confidence- mówić coś komuś w konfidencji to tell sb sth in confidence- w konfidencji zwierzyła się przyjaciółce ze swoich problemów she confided her troubles to a friend2. przest. (poufałość) familiar terms pl- być z kimś w konfidencji to be on familiar terms with sbThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > konfidencj|a
-
9 odniesie|nie
Ⅰ sv ⇒ odnieść Ⅱ n reference- mówić coś w odniesieniu do czegoś/kogoś to say sth with reference to sth/sb- punkt odniesienia a point of reference- układ odniesienia a frame of referenceThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > odniesie|nie
-
10 żartować
vi1) ( mówić coś dowcipnego)\żartować z kogoś/czegoś über jdn/etw einen Scherz machen [ lub scherzen]nie \żartować es ernst meinen -
11 nos
m 1. (część twarzy) nose- czubek nosa the tip of one’s nose- rozpłaszczyła nos o szybę she pressed her nose up against the window(pane)- włożyć na nos okulary to put on one’s glasses2. (czubek) nose, tip- czółno zaryło się nosem w piasku the nose of the canoe dug into the sand- pantofle o kwadratowych nosach square-toed shoes- nosy nart the tips of the skis■ autobus/pociąg/tramwaj uciekł mi/jej sprzed nosa I/she missed the bus/train/tram by a whisker- to jest pod nosem a. masz to pod nosem it’s a. you have it under your nose- dostać a. oberwać po nosie pot. to be hauled over the coals GB, to be taken a. brought down a peg (or two)- kręci a. wierci mnie/ją w nosie my/her nose is tickling- od kurzu aż w nosie wierci the dust makes my nose tickle- mieć kogoś/coś w nosie pot. to not care a. give a hoot a. two hoots about sb/sth- mieć nosa do czegoś pot. to have a nose for sth- miałem nosa, rzeczywiście przyszli I had a hunch (that) they’d come- robić coś na nosa pot. to follow one’s nose- mamrotać/mówić pod nosem to talk a. mumble under one’s breath- mówić przez nos to talk through one’s nose a. nasally- nie wychylać a. nie wyściubiać a. nie wyścibiać a. nie wytykać skądś nosa pot. to not poke one’s head out of sth- okazja przeszła mi/mu koło nosa pot. I/he missed the opportunity- pilnować swojego nosa pot. to mind one’s own business- pociągać nosem to sniffle, to sniff- przytrzeć a. utrzeć komuś nosa a. dać komuś po nosie pot. to take a. bring sb down a peg (or two), to cut sb down to size- robić coś (tuż) pod czyimś nosem pot. to do sth (right) under sb’s nose- nos w nos pot. face to face- spotkać się z kimś nos w nos to come face to face with sb- widzieć tylko koniec a. czubek swojego a. własnego nosa a. nie widzieć dalej niż czubek swojego a. własnego nosa pot. to see no further than (the end of) one’s nose pot.- wetknąć a. wsadzić a. wściubić nos w coś a. siedzieć z nosem w czymś pot. to have one’s nose in sth pot., to bury one’s head in sth- wodzić nosem po czymś pot. to bury one’s nose in sth- wtykać a. wsadzać a. wścibiać nos w nie swoje a. w cudze sprawy pot. to stick a. poke one’s nose into other people’s business- nie wtykaj nosa w nie swoje sprawy don’t poke your nose into other people’s business- zadzierać nosa pot. to put on a. give oneself airs- zaryć nosem w ziemię pot. to fall flat on one’s face, to fall headlong- nie nosdla tabakiery, ale tabakiera dla nosa przysł. let your letter stay for the post, not the post for the letter przysł.- nie wsadzaj a. nie wtykaj nosa do cudzego prosa a. trzosa, pilnuj swego nosa, a nie cudzego prosa przysł. keep your nose out of other people’s business, don’t stick a. poke your nose into other people’s business* * *kręcić na coś nosem — (przen) to turn up one's nose at sth
wtykać nos w nie swoje sprawy — (przen) to poke one's nose into other people's affairs
mam to w nosie — (przen) I don't give a hoot
mam tego po dziurki w nosie — (przen) I've had it up to here
mieć nosa — (przen) to have a hunch
* * *miGen. -a1. (= narząd powonienia) nose; orli nos Roman nose, hook nose; zadarty nos pug nose; pod nosem (= blisko) (right) under one's nose; (= niewyraźnie) ( powiedzieć coś) under one's breath; (= w czyjejś bliskości) in one's face; dać komuś po nosie cut sb down to size, take sb down a peg (or two); kręcić nosem (na coś) tun one's nose up (at sth); mieć mleko pod nosem be wet behind the ears; mieć muchy w nosie (z powodu czegoś) be ticked off (about sth); mieć (dobrego) nosa (do czegoś) have a (good) nose (for sth); mieć kogoś/czegoś po dziurki w nosie be sick and tired of sb/sth; mieć kogoś/coś w nosie not care less about sb/sth, not give a darn l. hoot about sb/sth; mówić przez nos talk through one's nose; nie widzieć dalej niż czubek własnego nosa not see past the end of one's nose; pilnować własnego nosa mind one's own business; podtykać coś komuś pod nos put sth in sb's face; przytrzeć l. utrzeć komuś nosa rake sb over the coals; sprzątnąć coś komuś sprzed nosa grab sth (out) from under sb's nose; wodzić kogoś za nos lead sb (around) by the nose, play with sb; wtykać l. wściubiać nos w coś (= wtrącać się) stick l. poke one's nose into sth; zadzierać nosa go around with one's nose (up) in the air; zatrzasnąć komuś drzwi przed nosem slam the door in sb's face; zaryć nosem fall on one's face; zwąchać pismo nosem smell a rat; zwiesić nos na kwintę hang one's head down; idzie jak krew z nosa it is a real drag.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > nos
-
12 sen
m (G snu) 1. sgt (spanie) sleep- głęboki/niespokojny/lekki a. płytki sen deep a. sound/fitful/light sleep- kołysać kogoś do snu to lull sb to sleep- obudzić kogoś ze snu to wake sb up- ułożyć dzieci do snu to put the children to bed- mówić/krzyczeć/uśmiechać się przez sen to talk/cry/smile in one’s sleep- zażywać tabletki na sen to take sleeping pills- zapadać w sen to go to sleep- morzy mnie sen I am a. feel drowsy- powoli pogrążał się we śnie he was slowly drifting into sleep- hałas/dzwonek telefonu wyrwał ją ze snu she was roused from her sleep by a noise/the telephone- sen letni Zool. aestivation, estivation US- niektóre płazy zapadają w krótki sen letni some amphibians aestivate for a short period- sen zimowy Zool. hibernation, winter sleep- niedźwiedź pogrążony w zimowym śnie a hibernating bear- czy lisy zapadają w sen zimowy? do foxes hibernate?- fazy snu Med. phases of sleep2. (marzenie senne) dream (o kimś/czymś about sb/sth)- zły/męczący/kolorowy/erotyczny sen a bad/a tormenting/a technicolour/an erotic dream- widzieć kogoś/coś we śnie to see sb/sth in a dream- tłumaczyć sny to interpret dreams- spał bez snów his sleep was dreamless, he had a dreamless sleep- prześladują go sny o tym, że tonie he has a recurring dream that he’s drowning- wszystko odbyło się jak we śnie it all happened like in a dream- to chyba sen! it must be a dream!- „dobranoc, kolorowych snów!” ‘good night, sweet dreams!’3. (marzenie) dream- sny mojego dzieciństwa my childhood dreams- w najśmielszych snach nie przypuszczałem, że wygram in my wildest dreams I never thought I’d win- ziścił a. spełnił się jego sen o zdobyciu szczytu K2 his dream of reaching the summit of K2 has come true- snuła sny o karierze w Paryżu she was daydreaming about making a career in Paris■ jak we śnie [poruszać się, mówić] (nieprzytomnie) in a dream, in a daze, as if half asleep; (w rozmarzeniu) dreamily- po jej śmierci żył jak we śnie after she died he lived in a daze- jak zły sen like a bad dream- sen na jawie a daydream- snujesz sny na jawie you are daydreaming- być pięknym jak sen to be a dream- dziewczyna/suknia piękna jak sen a dream of a girl/dress- poszedł we śnie do kuchni i odkręcił kran he sleepwalked into the kitchen and turned on the tap- mieć czujny sen a. spać czujnym snem to sleep with one eye open- pamiętać a. przypominać sobie kogoś/coś jak przez sen to have (only) a hazy memory of sb/sth- widzę/słyszę go jak przez sen I have a hazy memory of his appearance/voice- przemijać jak sen to pass too quickly; to fleet (away) książk.- spać snem sprawiedliwego to sleep the sleep of the just- takie drobiazgi nie spędzają mi snu z oczu I don’t lose any sleep over such trivial matters- sen mara, Bóg wiara przysł. you should not believe in bad dreams* * *sleep; ( marzenie senne) dreamsen zimowy — ZOOL hibernation
jak we śnie — as lub like in a dream
zapadać (zapaść perf) w sen — to fall asleep
* * *I.sen1mi1. (= spanie) sleep; sen zimowy zool. hibernation; spać snem zimowym zool. hibernate; głęboki sen deep l. sound sleep; zapaść w głęboki sen drop into a deep sleep; pijacki sen drunken stupor; zapaść w pijacki sen fall into a drunken stupor; przerywany sen broken sleep; chodzić jak we śnie moon about, be wandering with one's head in the clouds l. as if in a dream; mieć lekki/mocny sen be a light/heavy sleeper; mówić przez sen talk l. speak in one's sleep; pamiętać coś jak przez sen have a hazy recollection of sth; położyć kogoś do snu l. spać put sb to bed, tuck sb in; spać snem sprawiedliwego sleep the sleep of the just; spać snem wiecznym sleep the eternal sleep; spędzać komuś sen z oczu l. powiek (= nie pozwolić zasnąć) keep sb awake at night; (= nękać) loom large in sb's mind; stracić apetyt i sen loose one's appetite and one's night's rest; wybiło mnie to ze snu I coudn't get back to sleep after this; zapadać w sen lapse l. drift into sleep.2. (= marzenie senne) dream; sen na jawie daydream; kraina snu dreamland; koszmarny sen nightmare; zły sen bad dream; wracać jak zły sen (np. o nieprzyjemnym wspomnieniu) turn up like a bad penny, rear its ugly head.II.sen2mi-a (drobna moneta w Japonii, Kambodży) sen.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > sen
-
13 o|ko
n 1. ( Gpl oczu, Ipl oczami a. oczyma) (narząd wzroku) eye- błędne/bystre/zamglone/żywe oczy wild/sharp/hazy/lively eyes- brązowe/piwne/szare/zielone oczy brown/hazel/grey/green eyes- dwoje a. oboje oczu a pair of eyes- głęboko osadzone oczy deep-set eyes- podbite/podsinione oczy black-ringed/livid eyes- przekrwione/skośne/wpadnięte/wyłupiaste/wypukłe oczy bloodshot/slanting/sunken/bulging/protruding eyes- łzy napływają a. nabiegają komuś do oczu tears are welling up in sb’s eyes- oczy komuś zachodzą łzami tears flow into sb’s eyes- łzy zakręciły się komuś w oczach tears rolled in sb’s eyes- mrużyć oczy to squint- otwierać/zamykać oczy to open/to close one’s eyes- skierować a. obrócić oczy na kogoś/na coś to direct one’s eyes at sb/sth- wodzić za kimś/czymś oczami a. śledzić kogoś/coś oczami to follow sb/sth with one’s eyes2. ( Npl oka) (kółko) dot- tkanina w kolorowe oka polka-dot fabric3. ( Npl oka) (sieci) mesh 4. sgt Żegl. (służba) bow watch- stać na oku to bow watch5. Żegl. (pętla) eye□ argusowe oczy książk. Argus-eyed look- kocie oczy Techn. catseyes- kocie oko Miner. cat’s eye- magiczne oko Radio, Techn. magic eye- oko cyklonu Meteo. eye of the storm, storm centre- oko opatrzności Relig. (symbol opatrzności) the Eye of Providence- pawie oko (wzór na piórach pawia) peacock’s eye- tygrysie oko Miner. tiger(’s)-eye- wole oczy Archit. (ornament) bullseye a. bull’s-eye ornament- wole oko Archit. bullseye a. bull’s-eye window■ sokole oko eagle eye- o sarnich oczach doe-eyed- świdrowate oczy przest. piercing eyes- bez zmrużenia oka a. oczu without batting an eye(lid)- być czyimś okiem i uchem to be sb’s eyes and ears- być/pozostawać/uczyć się pod czyimś okiem to be under sb’s tutelage- dawać po oczach pot. to blind, to dazzle- dla czyichś pięknych oczu a. na piękne oczy for sb’s pretty face- dobrze/źle jemu/jej z oczu patrzy he/she has a kind/a forbidding look in his/her eyes- dwoi a. troi się mu w oczach he sees double/triple- mieć ciemne plamy przed oczami to see spots before one’s eyes- pociemniało mu a. zrobiło mu się ciemno przed oczami he saw spots before his eyes- mieć dobre a. bystre oko a. oczy (być spostrzegawczym) to have observant eyes; (mieć dobry wzrok) to have good a. sharp eyes- mieć kocie oczy to have cat’s eyes- mieć kogoś/coś na oku a. mieć oko na kogoś/coś to keep an eye a. a sharp eye on sb/sth- mieć kogoś/coś przed oczami to have sb/sth before one’s (very) eyes- stoją mi przed oczami I have them before my very eyes- mieć oczy (szeroko) otwarte to keep one’s eyes open a. skinned, to keep one’s weather eye (on sth)- mieni się mi/jemu/jej w oczach a. świat/wszystko mi/mu/jej mieni się w oczach I see/he sees/she sees spots- na czyichś oczach before a. in front of a. under sb’s (very) eyes- na oko more or less- nie móc oderwać oczu od kogoś/czegoś to have one’s eyes riveted to sb/sth- nie śmieć spojrzeć komuś w oczy a. nie śmieć pokazać się komuś na oczy to not be able to look sb in their eyes a. face- nie wiedzieć, gdzie oczy podziać a. schować książk. to not know where to look- obserwować coś/patrzeć na coś kątem oka to watch/to see sth out of a. from the corner of one’s eye- oczy się mu/jej kleją a. zamykają his/her eyelids are drooping- oczy się mu/jej świecą a. śmieją do kogoś/czegoś his/her eyes shine a. are shining at sb/sth- oczy wychodzą a. wyszły a. wyłażą a. wylazły mu/jej na wierzch a. z orbit (ze strachu) his/her eyes bulge(d) from his/her head a. sockets; (ze zdziwienia) his/her eyes pop(ped) out on stalks- oczy zachodzą mu/jej mgłą a. mgła przysłania a. zasłania a. zasnuwa mu/jej oczy his/her eyes get hazy, his/her sight gets blurred- oko mu/im zbieleje this will knock him/them out- otworzyć oczy to wake- patrzeć a. spoglądać a. zerkać spod a. kątem oka to look (at sth) out of a. from the corner of one’s eye- pilnować a. strzec kogoś/czegoś jak oka w głowie a. jak źrenicy oka to guard sth with one’s life- podnieść a. wznieść oczy to lift a. raise one’s eyes- postawić oczy w słup to cast up one’s eyes in astonishment- patrzeć krzywym a. złym okiem na kogoś/coś to frown (up)on sb/sth, to look askance at sb/sth- robić (do kogoś) słodkie oczy pot. to cast a. to make sheep’s eyes (at sb)- robić coś dla (ludzkiego) oka a. dla ludzkich oczu to keep up appearances- zrobić a. puścić do kogoś (perskie) oko to wink at sb- rozmawiać/spotkać się z kimś w cztery oczy to talk/to meet with sb face to face a. tête-à-tête- skakać a. rzucać się komuś do oczu to fly at sb’s throat- spojrzeć niebezpieczeństwu/prawdzie/śmierci (prosto) w oczy to face the danger/truth/death- spotkać się a. stanąć a. znaleźć się z kimś/z czymś oko w oko to be eyeball to eyeball with sb/sth- spuścić a. opuścić oczy to lower one’s eyes- stracić kogoś/coś z oczu a. z oka to lose sight of sb- strzelać oczami (rzucać wesołe spojrzenia) to cast happy glances; (lękliwie zerkać) to cast anxious glances- szukać oczami kogoś/czegoś to look about for sb/sth- ścigać a. gonić kogoś/coś oczami to follow sb with one’s eyes- w czyichś oczach in sb’s eyes- w oczach rapidly- zmieniać się w oczach to change overnight- urosnąć w oczach (dziecko) to shoot up- w żywe oczy blatantly- kłamać w żywe oczy to lie through one’s teeth, to tell brazen lies- widoczny gołym okiem visible to the naked eye- widzieć a. zobaczyć coś a. przekonać się o czymś na własne a. swoje oczy to see sth with one’s own eyes- wisieć oczami na kimś/czymś to fix one’s eyes on sb/sth, to glue one’s eyes to sb/sth- wpaść komuś w oko to catch one’s fancy; (zwrócić uwagę) to catch sb’s eye- wykłuwać komuś oczy czymś to fling sth in sb’s face- wypatrywać (sobie) za kimś/czymś oczy to look out for sb/sth- z zamkniętymi a. zawiązanymi oczami (z łatwością) with one hand (tied) behind one’s back; (trafić gdzieś) with one’s eyes closed- (po)za oczami behind sb’s back- zamknąć oczy książk., euf. to pass away, to breathe one’s last (breath)- zejść komuś z oczu to get out of sb’s sight- zginąć a. zniknąć komuś z oczu to vanish from sb’s sight- oko za oko, ząb za ząb an eye for an eye, a tooth for a tooth- co z oczu, to z serca a. z myśli przysł. out of sight, out of mind- czego oko nie widzi a. oczy nie widzą, tego sercu nie żal przysł. what the eye doesn’t see, the heart doesn’t grieve (over)- pańskie oko konia tuczy przysł. the master’s eye makes the horse fat- popie oczy, wilcze gardło, co zobaczy, to by żarło przysł. sb has eyes bigger than their stomachThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > o|ko
-
14 być
impf (jestem, jesteś, jest, jesteśmy, jesteście, są, byłem, byłeś, był, byliśmy, byliście, byli, będę, będziesz, będzie, będziemy, będziecie, będą) Ⅰ vi 1. (istnieć, żyć) to be- jest wielu znanych aktorów there are many well known actors- nie ma nikogo, kto mógłby to zrobić there’s no one who could do it- czy jest Bóg, czy go nie ma? does God exist, or not?- był sobie kiedyś stary król there was a. lived once an old king- nie było cię jeszcze wtedy na świecie this was before you were born- myślę, więc jestem I think, therefore I am- być albo nie być to be or not to be- to dla nas być albo nie być this is our to be or not to be, this is our Waterloo- nie ma już dla niej ratunku nothing can save her now- jest wiele powodów do zadowolenia there’s good reason to be happy- nie ma powodu do obaw there is no reason a. need to worry- są sprawy, których nigdy nie zrozumiesz there are (certain) things that you’ll never understand- nie ma co płakać/gadać it’s no use crying/talking (about it)- nie ma co żałować (there’s) no need to be sorry- nie ma co a. czego żałować it’s no great loss- nie ma czemu się dziwić, że… it’s no surprise a. wonder that…- nie ma o co się kłócić there’s nothing to quarrel about- nie ma czym się martwić/czego się bać there’s nothing to worry about/to be afraid of- nie ma z czego być dumnym (it’s) nothing to be proud of- nie ma z czego się cieszyć/śmiać there’s nothing to rejoice/to laugh about- „dziękuję za podwiezienie” – „nie ma za co” ‘thanks for the lift’ – ‘don’t mention it’ a. ‘you’re welcome‘- „przepraszam, że panu przerwałem” – „nie ma za co” ‘sorry I interrupted you’ – ‘that’s all right’- już cię/was nie ma! off with you!2. (przebywać, znajdować się) to be- być w pracy/szkole to be at work/at school- być w teatrze/na koncercie to be at the theatre/at a concert- teraz wychodzę, ale będę w domu o piątej I’m going out now, but I’ll be home at five- dzisiaj nie ma go w biurze he’s not in the office today- w pokoju nikogo nie ma/nie było there is/was no-one in the room- jest już piąta, a jego jak nie ma, tak nie ma it’s already five, and he’s still not here a. there’s still no trace of him- „czy jest Robert?” – „nie, nie ma go, jest jeszcze w szkole” ‘is Robert in?’ – ‘no, he’s not, he’s still at school’- „są jeszcze bilety na ostatni seans?” – „niestety, już nie ma” ‘do you still have tickets for the last showing?’ – ‘sorry, all sold out’- czy będziesz jutro w domu? ‘will you be at home a. in home tomorrow?’- kiedy (ona) będzie znowu w Warszawie? when will she be in Warsaw again?- byłem wczoraj u Roberta/u babci I was at Robert’s/granny’s yesterday, I went to see Robert/granny yesterday- był przy narodzinach swojej córki he was present at the birth of his daughter- nigdy nie byłem w Rosji I’ve never been to Russia- „skąd jesteś?” – „(jestem) z Krakowa/Polski” ‘where are you from?’ – ‘(I’m) from Cracow/Poland’- „gdzie jesteś?” – „tutaj!” ‘where are you?’ – ‘(I’m) here!’- „jestem!” (przy odczytywaniu listy) ‘here!’, ‘present’- będąc w Londynie, odwiedziłem Annę when a. while I was in London I went to see Anna- biblioteka jest w budynku głównym the library is in the main building- w jednym pudełku jest dziesięć bateryjek there are ten batteries in a packet- w domu nie było nic do jedzenia there was nothing to eat at home a. in the house- co jest w tym pudle? what’s in this box?- gdzie jest moja książka/najbliższa apteka? where’s my book/the nearest chemist’s?- co jest dzisiaj na lunch? what’s for lunch today?- wczoraj na kolację był dorsz there was cod for dinner yesterday- „dużo masz tych ziemniaków?” – „oj, będzie” pot. ‘got a lot of those spuds?’ – ‘loads’ pot.- będzie, będzie, więcej się nie zmieści pot. that’s plenty a. that’ll do, there’s no room for any more3. (trwać, stawać się) to be- jest godzina druga po południu it’s two in the afternoon a. two p.m.- nie ma jeszcze szóstej rano it’s not yet six a.m.- zanim dotrzemy do domu, będzie ósma wieczorem/północ it’ll be eight p.m./midnight by the time we reach home- był maj it was in May- to było w grudniu 1999 it was in December 1999- to było dawno, dawno temu this was a long, long time ago- jest piękny ranek it’s a fine morning- jest mroźno/upalnie it’s nippy/hot- wczoraj był deszcz/mróz it was raining/freezing yesterday- ciekawe, czy jutro będzie pogoda I wonder if it’s going to be fine tomorrow- nie pamiętam dokładnie, to było dość dawno temu I can’t really remember, it was some time ago- z niego jeszcze coś będzie he’ll turn out all right- co z niego będzie? how will he turn out?, what will become of him?- będzie z niego dobry pracownik he’ll be a good worker- kuchmistrz to z ciebie nie będzie you’ll never make a chef- z tych kwiatów nic już nie będzie these flowers/plants have had it pot.- z naszych planów/wakacji nic nie będzie nothing will come of our plans/holidays- nic z tego nie będzie it’s hopeless- nic dobrego z tego nie będzie nothing good will come of it- tyle pracy i nic z tego nie ma (he’s done) so much work and nothing to show for it4. (odbywać się, zdarzać się) to be- koncert/egzamin jest jutro the concert/exam is tomorrow- zebranie było w sali konferencyjnej the meeting was (held) in the conference room- jutro nie będzie a. nie ma lekcji there are no classes tomorrow- był do ciebie telefon there was a phone call for you- czy były do mnie jakieś telefony? has anyone called me?- był wypadek w kopalni there was an accident in the mine- co będzie, jeśli nie zdasz egzaminu? what’s going to happen if you fail the exam?- co będzie, jeśli ktoś nas zobaczy? supposing a. what if someone sees us?- nie martw się, wszystko będzie dobrze don’t worry, it’ll be a. it’s going to be fine- w życiu bywa rozmaicie you never know what life may bring- opowiedziałem jej wszystko, tak jak było I told her everything just as it happened- co ci/jej jest? what’s the matter with you/her?- coś mi/jemu jest something’s the matter with me/him- czy jemu coś jest? is anything the matter with him?- nic mu nie będzie, to tylko przeziębienie he’ll be fine, it’s only a cold5. (uczestniczyć, uczęszczać) to be- być na weselu/zebraniu to be at a wedding/meeting- wczoraj byliśmy na przyjęciu we were at a reception yesterday- być w liceum/na uniwersytecie to be at secondary school/at university- być na studiach to be a student a. at college- być na prawie/medycynie to study law/medicine- był na trzecim roku anglistyki he was in his third year in the English department- być na kursie komputerowym to be on a computer course- być na wojnie to go to war6. (przybyć) to be, to come- być pierwszym/drugim to be the first/second to arrive- był na mecie trzeci he came third- czy był już listonosz? has the postman been a. come yet?7. (znajdować się w jakimś stanie) to be- być pod urokiem/wrażeniem kogoś/czegoś to be charmed/impressed by sb/sth- być pod wpływem kogoś/czegoś to be under the influence of sb/sth- prowadzić samochód, będąc pod wpływem alkoholu to drive while under the influence of alcohol- być w ciąży to be pregnant- być w dobrym/złym humorze to be in a good/bad mood- nie być w nastroju do zabawy not to feel like going out a. partying- być w doskonałej formie to be in excellent form a. in fine fettle- być w strachu to be scared- być w rozpaczy to be in despair- bądźmy dobrej myśli let’s hope for the best- jestem przed obiadem I haven’t had my lunch yet- jestem już po śniadaniu I’ve already had breakfast- był siedem lat po studiach he had graduated seven years earlier- być po kielichu/po paru kieliszkach pot. to have had a drop/a few euf.- być na diecie to be on a diet- być na kaszce a. kleiku to be on a diet of gruel- być na emeryturze/rencie to be on a pension- sukienka jest do kolan the dress is knee-length- wody było do kostek the water was ankle-deep- firanka była do połowy okna the net curtain reached halfway down the window- chwila nieuwagi i było po wazonie one unguarded moment and the vase was smashed to pieces- jest już po nim/nas! it’s curtains for him/us! pot.- jeszcze chwila i byłoby po mnie another instant and it would have been curtains for me a. would have been all up with me pot.Ⅱ v aux. 1. (łącznik w orzeczeniu złożonym) to be- być nauczycielem/malarzem to be a teacher/painter- kiedy dorosnę, będę aktorem when I grow up, I’ll be an actor- być Polakiem/Duńczykiem to be Polish/Danish- borsuk jest drapieżnikiem the badger is a predator- nie bądź dzieckiem! don’t be childish a. such a child!- jestem Anna Kowalska I’m Anna Kowalska- „cześć, to ty jesteś Robert?” – „nie, jestem Adam” ‘hi, are you Robert? a. you’re Robert, are you?’ – ‘no, I’m Adam’- co to jest – ma cztery nogi i robi „miau”? what (is it that) has four legs and says ‘miaow’?- była wysoka/niska she was tall/short- jest autorką cenioną przez wszystkich she’s an author appreciated by all a. everybody- mój dziadek był podobno bardzo przystojnym mężczyzną my grandfather is said to have been a very handsome man- wciąż jest taka, jaką była za młodu she’s still her old self- kwiaty były żółte i czerwone the flowers were yellow and red- pizza była całkiem dobra the pizza was quite good- pojemnik był z drewna/plastiku the container was made of wood/plastic- z tych listewek byłby ładny latawiec these slats could make a fine kite- wszystko to były jedynie domysły it was all only conjecture- czyj jest ten samochód? whose car is this?, who does this car belong to?- ta książka jest jej/Adama this book is hers/Adam’s, this is her/Adam’s book- żona była dla niego wszystkim his wife was everything to him- nie naśladuj innych, bądź sobą don’t imitate others, be yourself- ta zupa jest zimna this soup is cold- Maria jest niewidoma Maria is blind- jesteś głodny? are you hungry?- Robert jest żonaty/rozwiedziony Robert is married/divorced- są małżeństwem od dziesięciu lat they’ve been married for ten years- bądź dla niej miły be nice to her- bądź tak dobry a. uprzejmy would you mind- bądź tak miły i otwórz okno would you mind opening the window?- czy byłaby pani uprzejma podać mi sól would you be kind enough a. would you be so kind as to pass me the salt?- nie bądź głupi! don’t be a fool!- cicho bądź! be quiet!- być w kapeluszu/kaloszach/spodniach to be wearing a hat/rubber boots/trousers- była w zielonym żakiecie/czarnym berecie she was wearing a green jacket/black beret, she had a green jacket/black beret on- być za kimś/czymś (opowiadać się) to support sb/sth, to be for sb/sth- byłem za tym, żeby nikomu nic nie mówić I was for not telling anyone anything- dwa razy dwa jest cztery two times two is four2. (w stronie biernej) artykuł jest dobrze napisany the article is well written- ściany pokoju były pomalowane na różowo the walls of the room were painted pink- dzieci, które są maltretowane przez rodziców children who are abused by their parents- tak jest napisane w gazecie that’s what it says in the paper- samochód będzie naprawiony jutro the car will be repaired by tomorrow- to musi być zrobione do czwartku this must be done by Thursday- sukienka była uszyta z czarnej wełenki the dress was made of black wool3. (w czasie przyszłym złożonym) shall, will- będzie pamiętał a. pamiętać tę scenę przez cały życie he will remember this scene all his life- będziemy długo go wspominali a. wspominać we shall a. will long remember him4. przest. (w czasie zaprzeszłym) w Krakowie mieszkał był przed trzema laty he would have been living a. was living in Cracow three years ago 5. (w trybie warunkowym) byłbym napisał a. napisałbym był do ciebie, gdybym znał twój adres I would have written to you, had I known your address a. if I had known your address- co by się było stało, gdyby nie jego pomoc what would have happened if it hadn’t been for his help- byłaby spadła ze schodów (omal nie) she almost fell down the stairs- byłbym zapomniał! zabierz ze sobą śpiwór I almost a. nearly forgot! take a sleeping bag with you6. (w zwrotach nieosobowych) było już późno it was already late- jest dopiero wpół do ósmej it’s only half past seven- nie było co jeść there was nothing to eat- za ciepło będzie ci w tym swetrze you’ll be too hot in this jumper- byłoby przyjemnie zjeść razem obiad it would be nice to have lunch together- wychodzić po zmierzchu było niebezpiecznie it was dangerous going out after dark- nie kupić tego mieszkania będzie niewybaczalnym błędem not to buy that a. the flat would be an inexcusable mistake- z chorym było źle/coraz gorzej the patient was bad/getting worse- z dziadkiem jest nienajlepiej grandfather is poorly- wszystko będzie na niego he’ll get all the blame- żeby nie było na mnie I don’t want to get the blame- na imię było jej Maria her name was Maria- było dobrze po północy it was well after midnight- będzie z godzinę/trzy lata temu an hour or so/some three years ago- będzie kwadrans jak wyszedł he must have left fifteen minutes or so ago, it’s been fifteen minutes or so since he left- do najbliższego sklepu będzie ze trzy kilometry it’s a good three kilometres to the nearest shop- nie ma tu gdzie usiąść there’s nowhere here to sit- w tym mieście na ma dokąd pójść wieczorem there’s nowhere to go at night in this town- nie ma komu posprzątać/zrobić zakupy there’s no-one to clean/to do shopping- nie ma z kim się bawić there’s no-one to play with7. (z czasownikami niewłaściwymi) to be- trzeba było coś z tym zrobić something had to be done about it- trzeba było od razu tak mówić why didn’t you say so in the first place?- czytać można było tylko przy świecach one could read only by candlelight- jest gorzej niż można było przypuszczać it’s worse than might have been expected■ bądź zdrów! (pożegnanie) goodbye!, take care!- być bez forsy/przy forsie pot. to be penniless/flush pot.- być do niczego (bezużyteczny) [osoba, przedmiot] to be useless a. no good; (chory, słaby) [osoba] to be poorly a. out of sorts- być może perhaps, maybe- być może nam się uda perhaps we’ll succeed- być może a. może być, że… it may happen that…- być niczym [osoba] to be a nobody- znałem ją, kiedy jeszcze była nikim I knew her when she was still a nobody- być przy nadziei a. być w poważnym a. odmiennym a. błogosławionym stanie książk. to be in an interesting condition a. in the family way przest.; to have a bun in the oven euf., pot.- było nie było (tak czy owak) when all’s said and done, after all; (niech się dzieje co chce) come what may, be that as it may- było nie było, to już ćwierć wieku od naszego ślubu when all’s said and done a. after all, it’s twenty-five years since we got married- było nie było, idę pogadać z szefem o podwyżce come what may, I’m going to the boss to talk about a rise- było siedzieć w domu/nie pożyczać mu pieniędzy pot. serves you right, you should have stayed at home/shouldn’t have lent him money- było nic mu nie mówić you should have told him nothing- co będzie, to będzie whatever will be, will be- co było, to było let bygones be bygones- co jest? pot. what’s up? pot.- co jest, do jasnej cholery? dlaczego nikt nie otwiera? what the hell’s going on? – why doesn’t anyone open the door? pot.- co jest? przyjacielowi paru groszy żałujesz? what’s wrong? – can’t spare a friend a few pence? pot.- coś w tym jest a. coś w tym musi być there must be something in it- coś w tym musi być, że wszyscy dyrektorzy będą na tym zebraniu there must be something in it, if all the directors are going to the meeting- jakoś to będzie things’ll a. it’ll work out somehow pot.- nie ma co, trzeba brać się do roboty oh well, time to do some work- nie ma co! well, well!- mieszkanie, nie ma co, widne i ustawne well, well, not a bad flat, airy and well laid out- ładnie się spisałeś, nie ma co! iron. well, well, you’ve done it now, haven’t you!- nie ma (to) jak kuchnia domowa/kieliszek zimnej wódki nothing beats a. you can’t beat home cooking/a glass of cold vodka- nie ma (to) jak muzyka klasyczna give me classical music every time- nie ma to jak wakacje! there’s nothing like a holiday!- nie może być! (niedowierzanie) I don’t believe it!, you don’t say!- niech będzie! oh well!- niech ci/wam będzie! have it your own way!- niech mu/jej będzie! let him/her have his/her own way!- niech tak będzie! (zgoda) so be it!- tak jest! (owszem) (that’s) right!- „to jest pańskie ostatnie słowo” – „tak jest, ostatnie” ‘is that your final word?’ – ‘yes, it is’, ‘that’s right’- tak jest, panie pułkowniku/generale! Wojsk. yes, sir!- to jest książk. that is, that is to say- główne gałęzie przemysłu, to jest górnictwo i hutnictwo the main branches of industry, that is (to say) mining and metallurgy* * *(jestem, jesteś); pl jesteśmy; pl jesteście; pl są; imp bądź; pt był, była, byli; sg fut będę; sg fut; będziesz; vijestem! — present!, here!
jest ciepło/zimno — it's warm/cold
jest mi zimno/przykro — I'm cold/sorry
będę pamiętać lub pamiętał — I will remember
co będzie, jeśli nie przyjdą? — what will happen if they don't come?
nie może być! — this lub it can't be!
tak jest! — yes, sir!
jestem za +instr /przeciw być — +dat I am for/against
* * *I.być1ipf.1. (= znajdować się w jakimś stanie l. miejscu) be; (= istnieć) exist, be there; być na diecie be on a diet; być na emeryturze be retired; jestem po robocie I'm finished l. done with work (for today); pewnego razu był sobie król... once upon a time there lived a king...; w ogrodzie były róże there were roses in the garden; w Galaktyce są miliardy gwiazd there are billions of stars in the Galaxy; ile ich jest? how many of them are there?; być w kinie be at the theater; być na wycieczce be on a trip; być w Warszawie be in Warsaw; być u babci na wsi be at grandma's house in the country; być z kimś sam na sam be one on one with sb; od świtu jestem na nogach I have been on my feet all day; Ewa jest na ostatnich nogach Eva is ready to drop l. dead on her feet; jesteś na drodze do zawału you are on the road to a heart attack; wszystko jest na swoim miejscu everything is in its place; to było nie na miejscu that was out of line; być na ustach całego miasteczka be on the lips of everyone in town; być jedną nogą na tamtym świecie have one foot in the grave; co dzisiaj będzie na obiad? what's for supper today?; wszystko jest pod ręką we have everything right at hand; być u steru przen. be at the wheel; no to jestem w domu (= zrozumiałem) that hits home; być w latach l. w leciech be up in one's years; być w sile wieku be in one's prime; być w opałach be in a bind; teraz wszystko jest w twoich rękach now everything is in your hands l. up to you; być w siódmym niebie be in seventh heaven; być w swoim żywiole be in one's element; być na zebraniu be at a meeting; być na wojnie be (fighting) in a war; być na studiach be at college; być na anglistyce be in the English Department; nigdy nie byłem w Chicago I've never been to Chicago; Adam jest pod pantoflem swojej żony Adam is henpecked; być nie w sosie be in a bad mood; jest gaz i woda we have gas and water; jestem takiego samego zdania I'm of the same opinion; jestem dobrej myśli I'm hoping for the best; jest mi u ciebie tak dobrze I feel so good at your place; jest mi głupio I feel stupid; to jest do niczego it's no good; być górą be on top; to nie jest czas po temu this is not the time for that; to nie jest mi na rękę this is inconvenient (for me); to nie jest po mojej myśli that's not what I intended l. what I had in mind; jestem pod wrażeniem I'm impressed; jestem bez pieniędzy I'm broke; jestem w ciąży I'm pregnant; Ewa jest przy nadziei przest. Eva is in the family way; jestem na służbie I'm on duty; byliśmy na spacerze we were taking a walk; dobrze wiesz, że jesteś na mojej łasce you know fully well that you're at my mercy; czy jesteś w stanie mnie zrozumieć? are you able to understand me?; jestem w dobrym humorze I'm in a good mood; byliśmy w kłopocie, co zrobić z... we couldn't figure out what to do with...; Ewa przez moment była w rozterce for a moment Ewa was in a dilemma; Ewa jest z Adamem w przyjaźni Ewa is friends with Adam; po czyjej jesteś stronie? whose side are you on?; Adam jest w porządku Adam is OK l. alright; to nie jest w moim guście that's not my style; jestem na bakier z gramatyką I haven't a clue about grammar; z teściową jestem na złej stopie I'm on bad terms with my mother-in-law; z prezesem jestem na ty I'm on a first name basis with the president; jestem za reformą I'm for the reform; oni są z sobą za pan brat they are on familiar terms; jestem z Ewą po słowie przest. I'm engaged to Eve.2. ( część orzeczenia imiennego) jestem studentem I am a student; byłam piosenkarką I was a singer; będę generałem I will be a general; ta dziewczyna jest ładna that girl is pretty; samochód jest ojca that's father's car; ten długopis nie jest mój this pen isn't mine; bądź zdrów! get well!; jesteś dla mnie niczym! you mean nothing to me; on nie był sobą he wasn't himself; dwa razy dwa jest cztery two plus two is l. equals four.3. ( w zdaniach bezosobowych) (= zdarzać się) jest piękny dzień it's a beautiful day; był kwiecień it was April; było to dość dawno it was l. happened quite a long time ago; był do ciebie telefon you had a call; było już późno it was getting late; nie ma co jeść there's nothing to eat; będzie z godzinę temu, jak... it's been an hour since...; a co będzie ze mną? what will happen to me?; ciekaw jestem, co z niego będzie I'm curious (about) what will become of him; jeżeli tak jest if it is so; być może maybe, perhaps; co będzie, to będzie come what may; co było, to było let bygones be bygones; jakoś to (w końcu) będzie thing's will turn out fine (in the end); co ci jest? what's wrong l. the matter with you?; z tej mąki nie będzie chleba it's hopeless; nie może być that's impossible; jest już po nim it's too late for him; he's done for; he's a goner l. a has-been; co było, a nie jest, nie pisze się w rejestr what's done is done; tak jest! exactly!, precisely!, that's right; wojsk. yes, sir!; to jest (= czyli) that is; było nie było whatever happens; no matter what (happens).II.być2ipf.1. tylko będę będziesz itd. ( w formach czasu przyszłego) will (be); będę pamiętał o tym I'll remember that; dzieci będą w ogrodzie the kids will be in the garden; będziemy śpiewać kolędy we're going to sing carols.2. ( w formach strony biernej) dom był sprzedany za... the house was sold for...; jesteś obserwowany you are being watched; droga jest już naprawiona the road has been repaired.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > być
-
15 przez
praep. 1. (na drugą stronę) across, through [park, pustynię]; over [przeszkodę, płot, barierę]; over, across [most, rów]; (na wylot) through [ścianę, chmury]- głęboka blizna przechodząca mu przez czoło a deep scar stretching across his forehead- chmury ciągnące się od Skandynawii, przez Morze Północne po Wyspy Brytyjskie clouds stretching from Scandinavia across the North Sea as far as the British Isles- przejść przez jezdnię to cross the street, to go across the street- przeskoczyć przez strumyk to jump over a. across a stream- sweter przerzucony przez oparcie krzesła a jumper thrown over the back of a chair- wejść/wyskoczyć przez okno to come in through/jump out of the window- przeciskać się przez tłum to push one’s way through the crowd- brnąć przez śnieg to plough through the snow- usłyszeć jakiś hałas przez ścianę to hear some noise through the wall- most przez Wisłę a bridge across a. over the Vistula- pociąg do Kolonii przez Poznań i Hanower a train to Cologne via Köln a. passing through Poznań and Hanover- torba z paskiem przez ramię a bag with a shoulder strap- okno przez całą szerokość ściany a window covering the entire width of the wall2. (po drugiej stronie) across- mieszkali przez podwórko they lived across the courtyard- nocowaliśmy przez ścianę we slept in adjacent rooms3. (o doświadczeniu) through [fazę, okres, życie]- przejść pomyślnie przez egzamin to pass a. get through an exam4. (czas trwania) for; (od początku do końca) through- przez dwa dni/trzy lata for two days/three years- przez chwilę for a moment- przez jakiś czas for some time- przez cały czas all the time- przez cały dzień/rok all through the day/year, throughout the day/year- pracować przez całą noc to work all through the night a. the whole night (through)- skończę tłumaczenie przez niedzielę/maj I’ll finish the translation over Sunday/during May5. (w stronie biernej) by (kogoś/coś sb/sth)- dom zniszczony przez pożar a house destroyed by fire- zakazany przez prawo forbidden by law- został ukąszony przez węża he was bitten by a snake6. (za pomocą) przez lunetę/szkło powiększające through a telescope/magnifying glass- przez telefon [rozmawiać] on the phone; [poinformować] over the phone- transmitowany przez radio/telewizję broadcast a. transmitted on the radio/on television- pić sok przez słomkę to drink juice through a. with a straw- napisać coś przez kalkę to make a carbon copy of sth- prasować spodnie przez mokrą szmatkę to iron a pair of trousers through a damp cloth- uczcili pamięć zmarłych przez powstanie they paid tribute to the dead by rising from their seats- głosowali przez podniesienie ręki they voted by a show of hands- słowo „chirurg” pisze się przez „ch” the word ‘chirurg’ is spelt with a ‘ch’7. (z powodu) through, out of- przez niedopatrzenie/nieuwagę through a. out of negligence/carelessness- przez złośliwość out of malice- przez pomyłkę/przypadek by mistake/accident- przez kogoś because of a. through sb- przez niego złamałem sobie nogę because of a. thanks to iron. him I broke my leg- to wszystko przez ciebie/przeze mnie it’s all your/my fault, it’s all because of you/me- przez to because of that- miał krótszą jedną nogę i przez to lekko utykał he had one leg shorter than the other and because of that he had a slight limp- przez to, że… through the fact that…, because…- straciliśmy mnóstwo pieniędzy przez to, że mu uwierzyliśmy we lost a lot of money, all because we trusted him8. (za pośrednictwem) through- rozmawiać przez tłumacza to speak through an interpreter- zarezerwować hotel przez biuro podróży to book a hotel through a travel agent- poznałem przyszłą żonę przez Roberta I met my wife through Robert- list wysłano przez gońca the letter was sent by messenger a. through a messenger9. (wskazujące na interpretację) by- przez pierwiastki ciężkie rozumiemy pierwiastki cięższe od wodoru by heavy elements we undertstand elements heavier than hydrogen- co przez to rozumiesz? what do you understand by that?- co chcesz przez to powiedzieć what do you mean by (saying) that?10. Mat. by- podziel/pomnóż sumę przez 5 divide/multiply the sum by 511. (w numerach) by- Domaniewska 7/9 (siedem łamane przez dziewięć) 7-9 (seven to nine) Domaniewska Street* * *prep +acc1) ( na drugą stronę) acrossprzechodzić (przejść perf) przez ulicę — to walk across the street; to cross the street
przez granicę/rzekę — across lub over the border/river
2) ( poprzez) throughprzez park/pustynię — through lub across the park/desert
przez Poznań do Warszawy — through lub via Poznań to Warsaw
3) ( ponad) over4) ( za pomocą)przez radio/telefon — over lub on the radio/phone
to się pisze przez dwa "l" — it's spelt with double "l"
5) ( czas trwania) forprzez ten rok wiele się zmieniło — a lot has changed for lub in this past year
robić (zrobić perf) coś przez niedzielę/wakacje — to do sth over Sunday/the holidays
6) ( z powodu)przez pomyłkę/przypadek — by mistake/accident
przez to, że... — because...
7) ( w konstrukcjach biernych) bymnożyć/dzielić przez 2 — to multiply/divide by 2
* * *prep.+ Acc.1. (= poprzez) (śnieg, okno, bramę, ścianę) through.2. (= w poprzek) (ulicy, rzeki) across.4. (= przy pomocy, za pomocą) through, over; przez Internet through l. over the Internet; przez kolegę through a friend; przez telefon/radio over the phone/radio.6. (= w ciągu) for, during, over; przez minutę/tydzień/miesiąc for a minute/week/month; przez całą noc throughout the night; przez przerwę/weekend during l. over the break/weekend.7. przez kogoś (= z powodu) because of sb; (= z winy) through sb's fault; to się stało przez niego it happened because of him, it happened through his fault.8. ( sprawca) by; napisany przez Kowalskiego written by Kowalski; dobrze traktowany przez nauczycieli well treated by teachers.9. ( w działaniach arytmetycznych) by; podziel to przez dwa divide it by two; trzeba pomnożyć powierzchnię podstawy przez wysokość you need to multiply the area of the base by the height.10. przez przypadek by accident; mówić przez sen speak in one's sleep; co przez to rozumiesz? what do you mean by this?; to się pisze przez u it's spelled with a „u”.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przez
-
16 nos
сущ.• нос• нюх• обоняние• чутьё* * *♂ нос;zadarty \nos вздёрнутый нос; mówić przez \nos говорить в нос; mruczeć (mamrotać) pod \nosem бормотать под нос; ● ma mleko pod \nosет у него молоко на губах не обсохло; kręcić \nosет крутить носом, капризничать;
przytrzeć (utrzeć) komuś \nosа проучить кого-л.;mieć kogoś, coś (wszystko) w \nosie плевать на кого-л., что-л. (на всё); wetknąć \nos w coś, siedzieć z \nosem w czymś уткнуть нос (уткнуться носом) во что-л.;\nosem się podpierać надрываться; валиться с ног
* * *мmówić przez nos — говори́ть в нос
- kręcić nosemmruczeć (mamrotać) pod nosem — бормота́ть под нос
- przytrzeć komuś nosa
- utrzeć komuś nosa
- mieć kogoś, coś w nosie
- mieć kogoś, wszystko w nosie
- wetknąć nos w coś
- siedzieć z nosem w czymś
- nosem się podpierać -
17 o
ntO jak Olga — ≈O for Oliver (BRIT), ≈O for Olive (US)
* * *I.on.indecl. ( litera) O, o; O jak Olga O for Olive, O as in Olive.II.o1int.1. ( wyraża zdziwienie) oh; o rety! oh boy!, oh my!; o Boże! oh my God!, o nie! oh no!2. ( wyraża gest wskazywania) look!; o tam! over there!III.o2prep.1. + Acc. l. Loc. (cel myślenia, mówienia, pytania) about; mówić o kimś/czymś talk about sb/sth; myśleć o kimś/czymś think about sb/sth; pytać o kogoś/coś ask about sb/sth; prosić o coś ask for sth; gniewać się o coś be angry about sth, be angry over sth; kłócić się o coś quarrel about sth; przyprawiać kogoś o mdłości make sb sick; być zazdrosnym o kogoś/coś be jealous of sb/sth; oskarżać kogoś o coś accuse sb of sth, charge sb with sth; mieć o czymś pojęcie have an idea of sth; nie mieć zielonego pojęcia o czymś not to have the foggiest l. faintest idea of sth.2. + Acc. (obiekt, na który skierowana jest czynność) against, on; opierać się o kogoś/coś lean against sb/sth; uderzać o coś hit against sth, hit sth; potykać się o coś trip over sth, trip on sth, stumble on sth.3. + Acc. ( różnica wielkości) by; większy o metr one meter longer, longer by one meter; starszy/młodszy o rok one year older/younger.4. + Loc. ( termin) at; o godzinie szóstej at six (o'clock); o północy at midnight; o świcie at dawn.5. + Loc. ( określone cechy) with, of; człowiek o silnych nerwach man with strong nerves; roślina o pięknych kwiatach plant with beautiful flowers; dziewczyna o ujmującym uśmiechu girl with a charming smile; człowiek o dużych wymaganiach demanding person, person of high expectations; chodzić o kulach walk on crutches; chodzić o lasce walk with a stick; chodzić o własnych siłach walk on one's own; żyć o chlebie i wodzie live on bread and water.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > o
-
18 siebie
⇒ się* * *pron( siebie samego) oneself; ( siebie wzajemnie) each other, one anotherprzed siebie — right lub straight ahead
być u siebie — ( w domu) to be at home; ( w swoim pokoju) to be in one's room
powiedzieć ( perf) coś od siebie — to express one's own opinion
brać (wziąć perf) coś do siebie — to take sth personally
być pewnym siebie — to be sure of o.s.
pewny siebie — self-assured, self-confident
dochodzić (dojść perf) do siebie — to recover
* * *pron.1. (identyczność, t. siebie samego) oneself; iść przed siebie walk straight on l. ahead; spojrzeć za siebie look back; spojrzenie za siebie backward glance; pozostawić l. zostawić coś za sobą leave sth behind; czuj się jak u siebie (w domu) make yourself at home; u siebie sport ( o meczu) home; chodzą ze sobą od trzech miesięcy they've been seeing each other for the past three months; chodzić ze sobą date; (zwł. w okresie narzeczeństwa) court; zabierać kogoś/coś ze sobą take sb/sth with sb l. along; zabrała ze sobą wszystko, co tylko można sobie wyobrazić she took along everything but the kitchen sink; coś nie ma przed sobą przyszłości there's no future in l. for sth; masz przed sobą wspaniałą przyszłość you've got a great future ahead of you; chcę mieć to za sobą I want to get it over; mieć najgorsze za sobą be over the hump; mieć za sobą najtrudniejszą część czegoś break the back of sth; mieć najlepsze lata za sobą be past one's prime, be over the hill; mieć za sobą daleką drogę (bardzo się zmienić, dojrzeć itp.) t. dosł. have come a long way; nieść l. pociągać za sobą involve, imply, entail; porwać za sobą (zwł. tłum) carry; spalić za sobą mosty burn one's bridges l. boats (behind one); zamknij za sobą drzwi shut l. close the door behind l. after you; dochodzić do siebie po czymś recover from sth; brać coś do siebie ( uwagi) take sth personally; przyciągnąć kolana do siebie draw up one's knees; przytulić kogoś do siebie hug sb; zapraszać kogoś do siebie ask sb round, ask sb to come to one's place; zrazić l. zniechęcać kogoś do siebie antagonize sb, disaffect sb; wyjść z siebie blow l. pop one's cork, be beside o.s.; wykrztuś l. wyrzuć l. wyduś to z siebie! (= powiedz to) spit it out!; wylewać z siebie żale pour out one's sorrows; wypruwać z siebie żyły sweat blood, sweat one's guts out; zadowolony z siebie self-complacent, self-satisfied; zrobić z siebie durnia make an idiot l. ass of o.s.; zrobić z siebie pośmiewisko make o.s. a laughing stock; być z siebie dumnym be proud of o.s.; robić z siebie głupka play the fool; robić z siebie widowisko make an exhibition l. a spectacle of o.s.; samemu z siebie ( zrobić coś) by o.s.; samo z siebie by itself, per se; zostawiać coś po sobie leave sth as one's legacy; cel sam w sobie an end in itself; łączyć w sobie (zwł. cechy) combine; mieć w sobie to coś (trudną do zdefiniowania cechę, która dodaje atrakcyjności) have this something; mieścić w sobie contain, hold; ona ma w sobie trochę snobizmu she's somewhat of a snob; przemóc w sobie dumę swallow one's pride; rzecz sama w sobie thing-in-itself, noumenon; sprzeczność sama w sobie a contradiction in terms; zamknięty w sobie indrawn, introvert, withdrawn; zebrać się w sobie pull o.s. together, get a grip on o.s.; mieć coś przy sobie have sth on l. about sb; nie mam przy sobie pieniędzy I have no money on me; ręce przy sobie! (keep your) hands off!; sam sobie jesteś winien it is your own fault, you only have yourself to blame; sami sobie pieczemy chleb we bake our own bread; wmówić sobie, że... kid o.s. (into believing) that...2. (wzajemność, t. siebie wzajemnie) each other, one another; dzielić (pomiędzy siebie) (koszt, dochód) split; wyjaśnić sobie wszystko get l. put l. set things straight; wyjaśnijmy sobie jedną rzecz let's have l. get one thing clear; mówić sobie po imieniu be on first name terms with each other; przypadli sobie do gustu they took (a) fancy l. liking to each other; dalej od siebie farther away from each other l. one another; bliżej siebie closer to each other l. one another.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > siebie
-
19 źle
adv. grad. 1. (nienależycie) poorly; (błędnie) wrongly- uczyć się źle to be a poor learner- źle coś zrozumieć to misunderstand sth- źle przygotowani zawodnicy poorly prepared competitors- źle pojęta solidarność solidarity wrongly understood- źle wybrać kierunek studiów to choose the wrong university course- źle wywiązywać się ze swoich obowiązków to carry out one’s obligations in an unsatisfactory manner- źle wychowany/ułożony ill-bred/-mannered2. (słabo) czuć się źle to feel bad a. unwell- źle wyglądać to look ill a. unwell3. (niedostatecznie) badly, poorly- źle odżywiane dziecko a poorly fed child- źle płatna praca a badly a. poorly paid job4. (nieuczciwie) badly- źle odnosić się do pracowników to treat one’s subordinates badly- źle się prowadzić to conduct oneself badly- kobieta/dziewczyna źle się prowadząca a girl/woman of ill repute5. (negatywnie) badly; ill książk.- mówić o kimś źle to speak badly a. ill of sb- takie zachowanie źle o tobie świadczy such behaviour does you little credit6. (nieżyczliwie) badly- być źle przyjętym przez kogoś to be badly received by sb- być źle usposobionym do czegoś/kogoś to be ill-disposed to(wards) sth/sb- źle traktował kolegów he treated his friends badly7. (nieprzyjemnie) źle mu było na obczyźnie/poza domem it was hard on him living abroad/away from home- źle się czuła w jego towarzystwie she felt uncomfortable in his company8. (niepomyślnie) badly- takie zabawy mogą się źle skończyć fun and games like that can end up badly- moje sprawy źle się układają my affairs aren’t going too well9 (jako równoważnik zdania) źle, że nie przyszedł od razu po pomoc it’s too bad (that) he didn’t ask for help straight away■ źle z nim/z nią pot. he/she is in a bad way pot.- i tak źle, i tak niedobrze pot. ≈ if it’s not one thing it’s another pot.* * *źle wyglądasz — you look bad lub ill
źle wychowany — bad-mannered, ill-mannered
źle się czuć — to be lub feel unwell
źle, że tak się stało — (it's) too bad (that) this happened
* * *adv.1. (= niedobrze) badly, wrongly, improperly, ill; być źle wychowanym be bad l. ill mannered; be mannerless; have no manners; źle się zachowywać misbehave/misconduct; be rude; bardzo źle o czymś świadczyć be an indictment of sth; mieć źle w głowie pot. be nuts; be crazy; be out of one's mind; źle się sprzedawać sell badly; źle się zacząć get off to a bad start; źle zacząć ( znajomość) get off the wrong foot; źle coś zrozumieć misunderstand l. misinterpret l. misapprehend sth; take sth in ill part; nie zrozum mnie źle don't get me wrong; źle dobrany (o osobach, rzeczach) ill-assorted, mismatched; źle skrywany (o żalu, pogardzie) ill-disguised; źle wymawiać mispronounce; źle stosować misapply; źle ocenić (sytuację, odległość, osobę) misjudge; źle rozegrać ( sytuację) mishandle; źle coś widzieć (np. scenę z góry) have a bad view of sth; być źle ubranym be badly dressed; look dowdy; źle działać ( o urządzeniu) perform badly; źle zaprojektowany badly designed.2. (= słabo, mizernie) poorly, badly; źle się czuć feel bad l. awful l. unwell; źle wyglądać look bad l. awful; z kimś jest źle sb is in a serious condition; źle odżywiony ill nourished, malnourished; źle sytuowany badly off.3. (= mało) badly, insufficiently; źle zarabiać be badly paid; źle opłacany ( o pracowniku) underpaid.4. (= nieuczciwie) źle się prowadzić have a bad reputation; źle mu z oczu patrzy pot. (= nie budzi zaufania) he doesn't inspire confidence.5. (= negatywnie, niekorzystnie) badly, poorly; mówić o kimś źle speak badly l. evil of sb; źle kogoś nastrajać put sb in a bad mood; źle na czymś wyjść lose out on sth.6. (= nieżyczliwie) źle traktować maltreat, ill-treat, mistreat, abuse (sb); treat sb badly; źle komuś życzyć wish sb ill; bear malice to sb; nie życzyć komuś źle bear sb no malice; źle wróżyć augur badly.7. (= nieprzyjemnie, ciężko, smutno) hard, sadly; źle mi bez ciebie I feel so bad l. sad without you; czuję się źle w jego towarzystwie I don't feel comfortable in his company; I don't feel at ease when he is around.8. (= niepomyślnie) badly; komuś źle poszło na egzaminie sb did badly in an exam; źle się komuś powodzi sb is doing badly; źle trafiłeś it's not the right time l. moment; on źle skończy he will come to no good; he will come to a bad l. sticky end; źle się skończyć come to grief l. a bad end l. no good; źle na tym wyjdziesz you will lose on it; źle się komuś przysłużyć do sb a bad service.9. ( o niepomyślnej sytuacji) badly, bad; źle z nami we're done for; oj, źle! too bad!; gorzej niż źle worse than bad; nie tak źle not too bad; gorzej już być nie może it can't be worse than that; things have gone from bad to worse; i tak źle, i tak niedobrze we are in a cleft stick.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > źle
-
20 o1
praep. 1. (wskazujące na temat) [rozmowa, rozmawiać, informacja, pogłoski] about- książka o kimś/czymś a book about a. on sb/sth- ustawa o pornografii the law on pornography- o czym jest ten film? what is the film about?- mówić/myśleć o kimś/czymś to talk/think about a. of sb/sth- dyskutować o czymś to discuss sth- zapytać o kogoś/coś to ask about sb/sth- zapytaj kogoś o godzinę/drogę ask somebody the time/way- zapytała go o cenę she asked him about the price- wiedzieć o kimś/czymś to know about sb/sth- nic mi o tym nie wiadomo I know nothing about it- nie zapomnij o jej urodzinach don’t forget (about) her birthday- nie miała pojęcia o poezji she knew nothing about poetry- co sądzisz o tej książce? what do you think of this book?- był przekonany o swojej racji he was convinced he was right- proces o zabójstwo a murder trial- oskarżony o zdradę stanu accused of high treason- martwić się o kogoś/coś to worry about sb/sth- gniewać się o coś to be angry a. cross GB about sth- być zazdrosnym o kogoś/coś to be jealous of sb/sth- o co masz do mnie żal? what have I done to upset you?2. (wskazujące na cel) for- prosić o coś to ask for sth- poproś go o kawałek chleba ask him for a piece of bread- poprosimy go o zmianę decyzji we’ll ask him to change the decision- chciałbym cię o coś poprosić I’d like to ask you something, there’s something I’d like to ask you- dbać o zęby/włosy to care for one’s teeth/hair- dbać o figurę to watch one’s figure a. weight- wystąpić o stypendium to apply for a grant/scholarship- zabiegać o poparcie to seek support- walczyć o przetrwanie to fight for survival- rywalizować o pierwsze miejsce to compete for first place- proszę o spokój! quiet, please!- pasażerów uprasza się o niepalenie passengers are kindly requested not to smoke3. (wskazujące na przedmiot sporu) about, over- kłótnia o coś a quarrel about a. over sth- wojna o granice a war over the borders- sprzeczać się o drobiazgi to quarrel over trifles4. (wskazujące na kontakt fizyczny) on, against- uderzyć głową/kolanem o coś to hit a. bang one’s head/knee on a. against sth- fale uderzały o skały the waves beat against the cliffs- odbijali piłkę o ścianę they were bouncing the ball against the wall- koła stukały o szyny the wheels clattered on the rails- rozerwał marynarkę o gwóźdź he tore his jacket on a nail- oparł drabinę o ścianę he leant the ladder against the wall5. (z określeniami czasu) at- o (godzinie) czwartej at four (o’clock)- o wpół do dziewiątej at half past eight- o świcie/zmroku at dawn/dusk- o północy at midnight- wstał o zwykłej godzinie he got up at his usual hour6. (z określeniami ilości, liczby) by- wzrosnąć/obniżyć się o 10% to rise/fall by 10 per cent- wzrost/spadek zatrudnienia o 2% a two per cent rise/fall a. drop in employment- o dwa centymetry dłuższy/krótszy two centimetres longer/shorter- o połowę krótszy/tańszy half the length/price- o dziesięć lat starszy/młodszy ten years older/younger- jest ode mnie wyższy o pół głowy he’s half a head taller than me- o wiele lepszy/większy far better/bigger- te buty są o dwa numery za duże these shoes are two sizes too big- mieszkamy o trzy domy dalej we live three houses further on a. down the road- wyprzedzał ich o trzy metry/sekundy he was three metres/seconds ahead of them- spóźniła się o godzinę she was an hour late- spałeś o godzinę dłużej ode mnie you slept an hour longer than me- może się pan pomylić o dziesięć lat your answer must be correct to within ten years7. książk. (określające cechę) with- dziewczyna o niebieskich oczach i jasnych włosach a girl with blue eyes and fair hair- mydło o zapachu cytryny lemon-scented soap- film o żywej akcji a well-paced film- koło o średnicy/promieniu metra a circle one metre in diameter/with a one-metre radius- odcinek drogi o długości ośmiu kilometrów an eight-kilometre stretch of the road8. (posługując się) chodzić o lasce to walk with a stick a. cane- poruszać się o kulach to walk on crutches- wstać o własnych siłach to get up on one’s own a. unaided- żyć o chlebie i wodzie to live on bread and waterThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > o1
См. также в других словарях:
mówić — ndk VIa, mówićwię, mówićwisz, mów, mówićwił, mówićwiony 1. «posługiwać się słowami dla komunikowania myśli i przeżyć; mieć zdolność mowy» Dziecko zaczyna mówić. Mówić komuś prawdę, brednie, bajki. Mówić wiersz. Mówić z kimś, komuś o ostatnich… … Słownik języka polskiego
mówić — 1. Coś mówi samo za siebie «coś jest oczywiste, nie wymaga komentarza ani dodatkowych wyjaśnień»: Energia elektryczna wytwarzana na bazie bełchatowskiego węgla jest o 40 proc. tańsza od energii uzyskanej z innych źródeł. To mówi samo za siebie.… … Słownik frazeologiczny
zagadywać — {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. ndk Ib, zagadywaćduję, zagadywaćduje, zagadywaćany {{/stl 8}}– zagadać {{/stl 13}}{{stl 8}}dk VIIIa, zagadywaćam, zagadywaća, zagadywaćają, zagadywaćany, pot. {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
serwować — {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. ndk Ia, serwowaćwuję, serwowaćwuje, serwowaćany {{/stl 8}}– zaserwować {{/stl 13}}{{stl 8}}dk Ia {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 8}}sport. {{/stl 8}}{{stl 7}} w tenisie, tenisie stołowym,… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
oko — n II, N. okiem 1. lm M. oczy, D. oczu (ócz), N. oczami (oczyma) «narząd wzroku; u ludzi i kręgowców złożony z kulistej gałki ocznej i układu pomocniczego, obejmującego narząd łzowy, spojówkę, powieki, mięśnie; także zmysł widzenia, wzrok;… … Słownik języka polskiego
nos — m IV, D. a, Ms. nossie; lm M. y 1. «narząd powonienia, u kręgowców wyższych także początek dróg oddechowych; u ludzi najbardziej wystająca część twarzy znajdująca się między oczami i czołem a ustami» Cienki, długi, duży, krzywy, mały, mięsisty,… … Słownik języka polskiego
słowo — n III, Ms. słowowie; lm D. słów, N. słowowami (podn. słowowy) 1. «znak językowy nazywający jednostkowy przedmiot materialny lub klasę jednorodnych przedmiotów materialnych, treści psychiczne, czynności, stany, cechy, wyrażający relacje między… … Słownik języka polskiego
rzecz — 1. Brać się, wziąć się do rzeczy «przystępować, przystąpić do jakiejś pracy, zaczynać, zacząć działać»: „Chłopaki” ostro wzięli się do rzeczy. Najwyższy złapał „drugiego” za głowę i podniósł na wysokość pół metra. W tym czasie inny wskoczył na… … Słownik frazeologiczny
myśl — ż V, DCMs. myślli; lm MD. myślli 1. «czynność, funkcja, praca umysłu, zdolność myślenia; proces poznawczy, myślenie; władza psychiczna poznawcza, rozum, umysł; świadomość, pamięć» Bieg, tok, nurt myśli. Zaprzątać czymś myśl. Coś nie może wyjść z… … Słownik języka polskiego
ząb — 1. Bronić się, bronić kogoś, czegoś zębami i pazurami «bronić się, bronić kogoś, czegoś, walczyć o kogoś, o coś z zaciekłością, z pasją, nie licząc się z niczym»: Mojej odrębności (czyli wyższości) bronić będę zębami i pazurami. J. Błoński, Forma … Słownik frazeologiczny
ucho — 1. Ciągnąć, wyciągnąć kogoś za uszy «pomagać, pomóc komuś w osiągnięciu czegoś, co jest, było dla niego bardzo trudne, przekracza, przekraczało jego możliwości»: Okazało się prędko, że i Zbyszek jest bystry, zdolny, a w zamian za lekcje… … Słownik frazeologiczny